Poletko

mentor

• Andrzej Bogatko

Wstęp

Żywność ekologiczna w Polsce stale zyskuje na popularności. Jej największą wartością jest pozytywny wpływ na zdrowie (poprzez ograniczenie szkodliwych pestycydów), zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko i wspieranie rynku w swoim regionie. Wzrost świadomości konsumenckiej przekłada się na zainteresowanie lokalnym wytwórstwem.

Największą wartość mają produkty „prosto od rolnika”. Problem z ich dostępnością w dużych miastach zmusza zainteresowanych do wykazania się sporą determinacją.

Mnogość ofert dostępnych u wytwórców, przez brak ujednoliconego systemu do ich sprzedaży, utrudnia zainteresowanym dotarcie do nich.

Etapy projektu

Odbiorcy

Kupujący

Osoby zainteresowane nabyciem przez internet produktów dobrej jakości od lokalnych wytwórców. Entuzjaści zdrowi, dla których ważne jest jak produkuje się żywność.Chcą wspierać lokalny rynek i kupować bezpośrednio u producenta. Często są rownież proekologiczni.

Chcemy im zaoferować: miejsce, która zrzesza lokalnych wytwórców. Oferuje szeroki asortyment, certyfikowane wyroby, przyjazny interface i historię zamówień.

Wytwórcy

Zdecydowaliśmy się włączyć ich do badań, celem konfrontacji doświadczeń. Są to osoby produkujące żywność, będący dumni ze swoich wyrobów i wierzący, ze mają one pozytywny wpływ na zdrowie. 

Chcemy im zaoferować: miejsce gdzie zyskują komfort sprzedaży swoich wyrobów, miejsce promocji i proste narzędzie do zarządzania zamówieniami. Bez abonamentów z niską marżą.

Cele badawcze

1. Poznanie motywacji do zakupu lokalnych produktów:

• dlaczego kupują lokalne produkty?
• jaka widzą w tym wartość?
• jak ważne jest pochodzenie / certyfikaty?

2. Identyfikacja procesu zakupowego

• gdzie szukają lokalnych produktów?
• gdzie kupują lokalne produkty?
• jak dochodzi do zakupu?
• w jaki sposób weryfikują wytwórców?

3. Identyfikacja problemów/blokad/barier podczas robienia lokalnych zakupów

• blokady i trudności w procesie zakupowym?
• co jest najbardziej dokuczliwe?

Metodologia

2 obserwacje etnograficzne.

Rekrutacja

Za główną grupę odbiorców projektu uznaliśmy kupujących, czyli osoby nabywające produkty spożywcze od lokalnych wytwórców. Kluczowym kryterium rekrutacji było kupowanie lokalnej żywności za pośrednictwem internetu.

Ponadto zbadaliśmy także wytwórców lokalnej żywności, którzy zostali naszymi odbiorcami poboczni. Głównym kryterium rekrutacji była sprzedaż lokalnej żywności za pośrednictwem internetu.

Większość respondentów znaleźliśmy na grupach Facebookowych: Kooperatywa Spożywcza Wrocław i Opolska Kooperatywa Spożywcza. Respondentów pozyskaliśmy także odwiedzając lokalny sklep prowadzący sprzedaż internetową – właściciele zgodzili się na rozmowę oraz pomogli w dotarciu do kupujących. Weryfikacja oraz umawianie spotkań odbyło się przez Messenger oraz telefonicznie

Persony

Na podstawie zebranych badań wytypowałyśmy trzy persony, w postaci dwóch person pierwszorzędnych (kupujący) i jednej persony drugorzędnej (wytwórca).

Kilka niskiej jakości platform transakcji

Badania wykazały, że transakcje między Kupującym a Wytwórcą odbywają się na wiele różnych sposobów. Część z respondentów korzysta z formuły sklepu.   Jednak znaczna ilość Kupujących i Wytwórców używa platform nieprzystosowanych do kupna/sprzedaży – takich jak np. grupy na Facebooku [Kooperatywy] lub Messenger.

Nie mają one struktury ani narzędzi, które umożliwiałyby wygodne zakupy, sprzedaż i zarządzanie zamówieniami. 

Kupujący

Wartości

• wygodne wyszukiwanie produktów;
• zautomatyzowany proces zamawiania;
• szeroka oferta produktów ekologicznych i lokalnych;
• kompletne i czytelne oferty produktowe;
• dostępne na każdym urządzeniu (desktop, tablet, mobile);
• profil użytkownika: historia zamówień, ulubione produkt.

Wytwórca

Wartości

• jeden wygodny kanał sprzedaży;
• łatwe wystawianie produktów;
• wzrost z lokalnego wytwórcy na globalnego;
• system do zarządzania zamówieniami;
• wtyczka do obróbki zdjęć;
• profil wytwórcy.

Kupujący

3. Odbiór i płatność

Wytwórca

3. Dostawa i finalizacja

Inspiracje

Na tym etapie przygotowałam również listę inspiracji, wg trzech kategorii: wyszukiwanie, wizerunek, personalizacja. Całość dostępna jest w raporcie z etapu strategii.

Scenariusz

Flow

Wireflow

Główne wnioski projektowe

2. Jeden profil dla dwóch person

Początkowo zakładałyśmy, że będą istnieć dwa oddzielne profile użytkownika: Kupującego i Wytwórcy. Każdy z Użytkowników miał mieć dostęp do tych funkcji, które są mu faktycznie potrzebne. Na drodze łatwego i szybkiego wykonywania zadań stanęły jednak problemy, takie jak: przełączanie między kontami oraz rozbieżności w wyglądzie interfejsu (utrudnienie uczenia się interfejsu).

Dlatego zdecydowałyśmy się stworzyć podstawowe, domyślne konto kupującego z możliwością rozszerzenia go do konta wytwórcy. Konto wytwórcy zawiera dodatkową ikonę w górnym menu: Panel Wytwórcy, w którym znajdują się wszystkie narzędzia potrzebne do obsługi sklepu.

4. Zmiana scenariusza 6

Rezygnacja ze scenariusza edycji konta na rzecz scenariusza “zakładanie sklepu”. W trakcie układania pytań do badań prototypu uznaliśmy, że ze strategicznego punktu widzenia, ważniejsze od edycji profilu, jest dla nas założenie konta wytwórcy. Zależy nam na tym, by proces rejestracji wytwórców był prosty i dostępny dla każdego. Bez wytwórców nasza platforma nie będzie mogła istnieć, dlatego zależy nam na przetestowaniu tej funkcjonalności.

6. Top bar

Zminimalizowanie ilości ikon. W pierwotnym założeniu w top barze znajdowało się logo Poletko – “home”, oraz ikony dla wytwórcy – “sklep” i “zamówienia”. Finalnie zdecydowałyśmy się na schowanie “zamówień” do panelu wytwórcy, dzięki czemu wszystkie narzędzia do obsługi sklepu znajdują się w jednym miejscu.

7. Ustawienia lokalizacji

Jedną z głównych wartości Poletko, jest przedstawienie Wytwórców Kupującym i danie możliwości zamawiania produktów lokalnie. Dlatego do top baru podpięliśmy informację o wybranym obszarze wyszukiwania produktów. Każdy nowy nowy użytkownik po kliknięciu w Tag lokalizacji w menu zobaczy pop up z prośba o wpisanie kodu pocztowego w celu przedstawienia mu oferty w dogodnej dla niego lokalizacji. Lokalizacja ta jest cały czas możliwa do edycji w top barze. Podczas naszych wcześniejszych założeń projektowych, taką możliwość dawaliśmy jedynie osobom zalogowanym, poprzez edycję adresu dostawy w panelu użytkownika. Zrezygnowaliśmy z tego, ponieważ opcja ta była zbyt głęboko ukryta, oraz zdecydowaliśmy się dać możliwość zapisywania większej ilości adresów.

Desktop

Ponieważ nasze rozwiązanie to aplikacja cyfrowa, dostępna zarówno na smartfonach, jak i na innych urządzeniach, przygotowałyśmy wersję RWD dostosowaną do desktopów. Przedstawiam cztery przykładowe widoki, całość dostępna w raporcie.

Cele badawcze

1. Poznanie potrzeb, doświadczeń i nawyków badanych respondentów, którzy na co dzień są użytkownikami platform do sprzedaży i kupna lokalnych produktów spożywczych;

2. Sprawdzenie, czy respondenci potrafią skorzystać ze strony i wykonać wszystkie zadania;

3. Sprawdzenie, czy nawigacja nie sprawia respondentowi trudności;

4. Poznanie, jak respondent postrzega stronę Poletko.pl.

Analiza testów

Do analizy testów użyłyśmy narzędzia Miro i metody klastrowej. Dokładnie odtworzyłyśmy i przeanalizowałyśmy wywiady, wyciągając z nich zarówno słabe strony do poprawy, jak i mocne strony naszego prototypu. Wykonałyśmy również dokładną analizę kontekstu użytkowników (dostępna w raporcie).

„Jedna z najlepszych analiz kontekstu respondenta w tym roku!”

Basia Rogoś-Turek, projektantka UX w Opera Software

Wyniki testów

Wyodrębniłyśmy trzy grupy problemów, względem ich istotności występowania w prototypie.

Problemy drobne (6)

Problemy, których eliminacja usprawni korzystanie z platformy, ale nie mają one dużego znaczenia w rozpatrywaniu ogólnej funkcjonalności aplikacji webowej.

Ich wykrycie nie stanowiło większej przeszkody w zakończeniu zadań podczas badań użyteczności.

Konto użytkownika

Po testach z użytkownikami wprowadziłam szereg poprawek w koncie użytkownika, m.in. zmieniałam wygląd formularzy na bardziej przejrzysty.

Inne zmiany

Oprócz tego, inne zmiany jakie wprowadziłyśmy po testach obejmowały:

• Poprawa opcji filtrowania i wyszukiwania produktów
• Wprowadzenie opcji ponawiania zamówień u kupującego
• Dodanie potrzebnych kupującemu informacji na profilu wytwórcy
• Ulepszenie architektury informacji na etapie finalizacji transakcji
• Usprawnienie funkcji zmiany domyślnego adresu i paczkomatu
• Lepsza widoczność ikony sklepu wytwórcy po założeniu konta
• Zmiana niektórych etykiet
• Usprawnienie dodawania oferty nowego produktu i zarządzania swoimi zamówieniami u wytwórcy

„Wykrycie większej liczby problemów świadczy o Waszym wyczuleniu i świadomości UX’owej. Jestem pod dużym wrażeniem.” 

Basia Rogoś-Turek, projektantka UX w Opera Software

Mocne strony

Atrakcyjna strona główna

Respondenci z entuzjazmem chwalili stronę główną. Podkreślali jej czytelność i jasne komunikaty. Uwagę przykuło “jak działa poletko”, które nazywają 4 krokami obsługi. Przeglądali ją w całości zapamiętując, że platforma oferuje certyfikowane produkty, czy możliwość wyboru bestsellerowych produktów.

Narzędzia do zarządzania zamówieniami

Najwięcej pozytywnych emocji wśród respondentów – Wytwórców wzbudził panel do zarządzania zamówieniami. Widzieli takie wartości jak: uporządkowanie wszystkich zamówień
w jednym miejscu, możliwość wyszukiwania i filtrowania zamówień, ustawianie statusów do zamówień, generowanie etykiet “jednym kliknięciem”. Pomimo kilku niedociągnięć prototypu w tym obszarze, respondenci bardzo wysoko oceniali tę funkcjonalność.

“Kiedy to wyjdzie? Bo chcę już używać.”

Asia, respondentka

Rozwój projektu

Eko-Bazary Poletko

Coolomaty

Covid-19

Sytuacja na świecie w tym roku (tj. 2020) diametralnie się zmieniła w związku z panującą pandemią. Wiele branż bardzo mocno ucierpiało, a wielu ludzi utraciło swoje dochody. Zupełnie inaczej wpłynęło to na branżę zakupów on-line. Już od jakiegoś czasu można zauważyć trend wzrostowy w zakupach spożywczych przez Internet, a także rosnące zainteresowanie lokalnym rynkiem. Oba te trendy podczas akcji #zostańwdomu spowodowały kilkunastokrotny wzrost w wielu marketach on-line, czy w usługach dostawczych bezpośrednio do domu. Większość firm musiało umieszczać informację o bardzo długich terminach w związku z tak ogromnym zapotrzebowaniem. I chociaż zdajemy sobie sprawę, że trend ten może zmaleć, po zakończeniu kwarantanny, to w dalszym ciągu wielu klientów, po spróbowaniu takiego sposobu zdobywania interesujących ich produktów, przekona się do niego na dłużej. To plasuje nasz pomysł bardzo wysoko jako biznes, który w przyszłości może być dochodowy i potrzebny.

Czego się nauczyłam?

Do tej pory zawsze pracowałam indywidualnie jako projektantka, więc idąc na studia podyplomowe, i wiedząc, że cały rok czeka mnie praca w grupie z zupełnie obcymi ludźmi miałam spore obawy jak to będzie. Okazało się, że to była jedna z najfajniejszych przygód w moim życiu, a ja trafiłam na naprawdę cudowne osoby. Sprawdziłam się w pracy z innymi i wiem, że jest to coś co chciałabym kontynuować. Sporo mogłabym pisać o technikach badawczych, narzędziach do prototypowania czy ustalania strategii produktowej. To wszystko wzbogaciło mnie, mam dużo większą wiedzą niż wcześniej, ale najcenniejsze uważam kontakty międzyludzkie i wspólne nauczenie się dobrej organizacji pracy w grupie, tak, żeby wszystko było zrobione na czas i na najwyższym poziomie.

Moja wiedza wzbogaciła się o nowe techniki definiowania strategii biznesowych, dobrej obsługi programu Axure, czy też metod jak lepiej zrozumieć swoich przyszłych użytkowników. Cały proces UX został usystematyzowany w mojej głowie. Wiem jak podejść do projektu, żeby najlepiej odzwierciedlał potrzeby wielu stron. Koncepcja naszego projektu zrodziła się w mojej głowie i na początku miałyśmy obawy czy podołamy tak rozległemu tematowi. Nasz projekt był zdecydowanie najbardziej rozbudowany na roku, a my dołożyłyśmy sobie sporo pracy, na i tak już wymagających studiach. Jednak żadna z nas nie miała wątpliwości co do słusznie podjętej decyzji i widzimy dalsze możliwości rozwoju Poletka.